تاثیر رانت نفتی بر کیفیت نهادها در اقتصادهای نفتی

Authors

  • حمید توفیقی استادیار گروه اقتصاد دانشکده حقوق و اقتصاد، دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب
Abstract:

این مقاله سعی دارد تا با تمرکز بر پدیده رانت‌جویی، رابطه میان رانت نفت و کیفیت نهادها را توضیح دهد. بر این اساس استدلال می‌شود بسته به سطح کیفیت نهادی هر کشور، ظرفیت و آستانه ویژه‌ای برای جذب و به کارگیری مناسب رانت نفت وجود دارد که فراتر از آن آستانه هر مقدار اضافی رانت نفت، دارای اثر منفی بر سطح کیفیت نهادها است. در صورت افزایش ملایم (پایین‌تر از سطح آستانه‌ای) رانت و درآمدهای نفتی، کشور به خوبی این درآمدها را جذب و به طور مولد در اقتصاد به کار می‌گیرد. اما وقتی که ذخیره این منابع طوری افزایش می‌یابد که از حد آستانه‌ای گذر می‌کند، سود مورد انتظار فعالیت رانت‌جویی بیشتر می‌شود و در این حالت تمایل به فعالیت‌های رانت‌جویی در مقایسه با فعالیت‌های تولیدی افزایش می‌یابد و به دنبال آن کیفیت نهادها تضعیف می‌شود. رابطه‌ی رانت نفت و کیفیت نهادی بوسیله منحنی‌ای به شکل U وارونه نمایش داده شده است. نتایج تجربی بدست آمده با استفاده از شاخص‌های شش گانه کیفیت نهادی، طی دوره 1996-2011 برای کشورهای با اقتصاد نفتی، رابطه به شکل U وارونه میان رانت نفت و شاخص‌های حق اظهار نظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی، حاکمیت قانون و کنترل فساد را نیز تایید می‌کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پدیده کوته‌نگری در اقتصادهای نفتی با سرمایه ناکافی

پدیده نفرین منابع با این تصور عمومی که ثروت منابع طبیعی باعث رشد اقتصادی می‌شود، در تضاد است. در این بین، اینکه چرا کشورهای در‌حال‌توسعه صادرکننده نفت پس از سود بردن از بزرگ‌ترین انتقال ثروت که تاکنون بدون جنگ رخ داده است، گرفتار زوال اقتصادی و تباهی سیاسی شده‌اند، به‌عنوان یکی از مسایل مطرح در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و بهره‌گیری از چهارچوب نظر...

full text

نقش کیفیت نهادی بر رابطه وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی:مورد اقتصادهای نفتی

در این مقاله تلاش شده است تا آثار وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی با در نظر گرفتن نقش کیفیت نهادی مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور، اثرات کیفیت نهادی مانند اثربخشی دولت و کنترل فساد در کنار عامل وفور منابع طبیعی بر رشد اقتصادی کشورهای دارای اقتصاد نفتی طی دوره زمانی (2010- 1996) با استفاده از رویکرد داده‌های تابلویی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تجربی نشان می‌دهد طی دوره زمانی مورد بررسی وفو...

full text

نقش کیفیت نهادی در رابطه نرخ واقعی ارز با قیمت نفت، مطالعه موردی: اقتصادهای نفتی

کشورهای با اقتصاد نفتی همواره با چالش اساسی نوسانات برونزای قیمت های نفت و اثرات آن بر ارزش پول داخلی مواجه بوده اند. هدف اصلی این مطالعه بررسی رابطه قیمت های نفت با نرخ واقعی ارز با تاکید بر نقش کیفیت نهادی اقتصادهای نفتی طی دوره 1995-2006 می باشد. برای این منظور از رهیافت داده-های تابلویی برای تخمین مدل استفاده شده است. نتایج تخمین مدل نشان می دهد که با افزایش قیمت های نفت، ارزش پول داخلی کشو...

full text

نقش نهادها در بروز مصیبت یا موهبت منابع نفتی، یک الگوی رانت جویی با رویکرد تعادل عمومی تصادفی پویا

هدف از این مطالعه تحلیل نظری و الگوسازی تجربی سازوکار اثرگذاری درآمدهای نفتی بر عملکرد اقتصاد ایران به عنوان یک اقتصاد نفتی است. این پژوهش یک الگوی تعادل عمومی تصادفی پویای نوکینزی را برای الگوسازی سازوکار انتشار تکانه های نفتی در کوتاه مدت و بلندمدت در اقتصاد ایران ارائه می دهد. در این الگو بر کانال های مهم اثرگذاری درآمدهای نفتی بر عملکرد اقتصادی شامل عرضه کالای عمومی، رانت جویی و تغییر نهادی...

full text

نقش کیفیت نهادی در رابطه نرخ واقعی ارز با قیمت نفت، مطالعه موردی: اقتصادهای نفتی

The optimal usage of oil as a natural resource is an important problem in exporting countries. These countries always are encountered with uncertainty and volatility of oil prices and its effects on real exchange rate. The main purpose of this paper is to investigate the relationship of between oil prices and exchange rate by emphasizing institutional quality in during 1995-2006. The model of t...

full text

تجزیه و تحلیل تاثیر رانت نفتی بر سرمایه اجتماعی

در این تحقیق، کوشش شد تا رابطه معناداری میان رانت نفتی، دموکراسی و سرمایه اجتماعی برقرار شود. این کار از طریق مطرح کردن نظریه راس و بررسی تجربی آن و بررسی الگوهای روابط دموکراسی و اعتماد اجتماعی دنبال شد. در این تحقیق دو فرضیه پیرامون رابطه منفی رانت نفتی و دموکراسی و رابطه مثبت دموکراسی و سرمایه اجتماعی مطرح شد. اکثر کشورهای دارای منابع طبیعی فراوان، از عملکرد ضعیف اقتصادی برخوردارند و سطح حقو...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 16

pages  21- 40

publication date 2016-10-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023